Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Saraçoğlu: İngilizlerden geri alınan ata tohumları paha biçilmez

Anadolu’dan toplanan ata tohumlarından oluÅŸan ve Ankara’daki Ä°ngiliz Arkeoloji AraÅŸtırma Enstitüsü’nde tutulan koleksiyon Türkiye’ye geri kazandırıldı. Ä°ngiliz The Times gazetesine de haber olan ata tohumlarının Ä°ngilizler tarafından herhangi bir yasal izin alınmadan toplandığı, tohumlara da Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın el koyduÄŸu ortaya çıkmıştı. Ä°zinsiz toplanan bu ata tohumları koleksiyonuna, 3 Eylül 2019 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Yerel ÇeÅŸitlerin Kayıt Altına Alınması, Ãœretilmesi ve Pazarlanmasına Dair Yönetmelik’ gereÄŸi el konulmuÅŸtu. 2 yıl önce hayatını kaybeden arkeobotanikçi Gordan Hillman’ın mirası olduÄŸu belirtilen koleksiyon, Anadolu’daki binlerce yıllık arkeolojik alanlardan toplanan tohum ve botanik örnekler ile modern tohumlardan oluÅŸuyordu. ‘TÃœRKÄ°YE’NÄ°N TOHUMDA BAÄžIMSIZLIÄžINI KAZANDIÄžI GÃœN’ CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın eÅŸi Emine ErdoÄŸan’ın himayesindeki ‘Ata Tohumu Projesi’nin koordinatörü CumhurbaÅŸkanı BaÅŸdanışmanı Prof. Dr. Ä°brahim SaraçoÄŸlu, yıllar sonra Türkiye’nin hakimiyetine geçen ata tohumu koleksiyonu ile ilgili açıklamalarda bulundu. Ata tohumlarının Türkiye’ye geri kazandırılmasını saÄŸlayan yönetmeliÄŸin hazırlanmasında 1,5 yıl büyük emek verdiklerini söyleyen SaraçoÄŸlu, koleksiyonunun Ankara’da olduÄŸunu öğrenince harekete geçip tohumları geri aldıklarını belirtti. Tohumların alındığı tarihi ‘Türkiye’nin tohumda bağımsızlığını kazandığı gün’ olarak niteleyen SaraçoÄŸlu, ‘Ä°ngilizler ‘Biz 72 yıldır bunları topluyoruz Anadolu’dan, Anadolu’da bulunma sebebimiz, kendi arÅŸivimizi kurduk’ diyor. Halbuki bunları geliÅŸigüzel toplayamazsınız. Yani bugün siz Avusturya’da, Ä°sviçre’de, Almanya’da bitkileri toplarken yetkili misiniz deÄŸil misiniz, izniniz var mı? Bunun bilinmesi lazım, her önüne gelen bitkiyi toplayamaz. Fakat enteresan olan ÅŸu; izinleri yok’ dedi. ‘ZATEN BU TÃœRKÄ°YE’NÄ°N MALIDIR’ 3 Eylül 2019 tarihli yönetmeliÄŸi hatırlatan SaraçoÄŸlu, ”Anadolu topraklarından aldığınız her türlü bitki malzemesi, bu milletin malıdır, kamu malıdır’ der yönetmelikte. Bu tohumların biz orada olduÄŸunu öğrendik ve bunları istedik. Bize önce vermek istemediler, ‘nasıl olur’ dediler. ‘Bakın, yasaya karşı geliyorsunuz, bu doÄŸru bir ÅŸey deÄŸil’ dedik ve en nihayet bunları aldık. Yani bugün Türkiye Cumhuriyeti devletinin koruması altındadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı burada harekete geçtiyse bunun bir sebebi var, öyle ‘Türkler el koydu’ diye bir ÅŸey yok. Zaten bu Türkiye Cumhuriyeti devletinin malıdır, yüce Türk Milletine ait. Siz o tohumu araÅŸtırmak istiyorsanız önce bizden izin alacaksınız, bizim haberimiz olacak’ diye konuÅŸtu. ‘BÄ°Z ANADOLU’YU BÖLDÃœRMEYÄ°Z’ SaraçoÄŸlu, görüşmeler sırasında Ä°ngilizlerin tohumların bir kısmının kendilerinde kalması için ısrar ettiklerini dile getirerek, ‘Biz ‘hayır’ dedik, tabii götüreceÄŸiz hakkımız çünkü bizim. Ben tabii hattın öbür ucundayım, iÅŸte ‘üçte birini paylaÅŸalım’ falan. Benim verdiÄŸim cevap da ‘biz Anadolu’yu böldürmeyiz.’ Yani Anadolu bir bütündür, nereden toplanmışsa’ ifadelerini kullandı. ‘ALMIÅžLAR, Ä°SMÄ°NÄ° DEĞİŞTÄ°RMÄ°ÅžLER’ Anadolu’dan toplanan bazı tohumlara Kürtçe, Ermenice isimler verildiÄŸine dikkat çeken SaraçoÄŸlu, ‘Siz resmen Anadolu topraklarının coÄŸrafyasındaki isimleri deÄŸiÅŸtiriyorsunuz ve bunlar bilimsel makale olarak yayınlanıyor. Bizimkilerin bundan haberi yok. Bunlar çok önemli ÅŸeyler. Siz bir bilimsel makale yazıyorsunuz. O makalenin içinde o bitki zikredilirken bütün dünya ‘armeniancum’, ‘kurdicum’, ‘byzanticum’u görüyor. Yani Anadolu topraklarından insanlar bizim tohumlarımızı, bitkilerimizi topluyorlar ve bunlara bu isimleri veriyorlar. Ne yapıyorsunuz, ne yapmaya çalışıyorsunuz. Mesela buradan tiriticum turanicum buÄŸdayını almışlar götürmüşler yurtdışında bunun ismi deÄŸiÅŸmiÅŸ, bambaÅŸka bir isimle bu patentlenmiÅŸ, tescil edilmiÅŸ, adamlar üç haneli milyon dolar para kazanıyorlar bundan’ açıklamasında bulundu. ‘BUNLAR PAHA BİÇİLMEZ TOHUMLAR’ Bu tohumlar ile bitkilerin Türkiye’nin milli genetik kaynakları olduÄŸunun altını çizen SaraçoÄŸlu, ‘Bir ülkenin geleceÄŸi bu tohumlara baÄŸlı. Sizin genetik kaynaklarınız ne kadar zenginse, biyolojik çeÅŸitliliÄŸiniz de o kadar zengin demektir. Bunlar paha biçilmez tohumlar. Bugün dünyada neredeyse kültüre alınmamış tohum kalmadı. ‘Domates tohumu’ diyorsunuz, hemen kültüre alınıyor. Rafa baktığınız zaman reyonda bütün hepsi tornadan çıkmış gibi aynı biber, aynı domates, aynı elma. Sanki aralarında boy farkı bile yok. Neden Çünkü hepsi kültüre alındı. Genetik kaynaklarından çıktığı gibi, o biyolojik çeÅŸitliliÄŸi, içerisindeki varyantları yok artık. Onun için bizim bu tohumlarımızın varyantlarını çok iyi korumamız lazım. Bunları iyi deÄŸerlendirmemiz lazım. Özellikle de dominant genlerine bakarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti adına bunların tescillenmesi lazım. Unutmayın, bu ‘ata tohumları’ dediÄŸimiz ÅŸey kamu malıdır. Ata tohumu dediÄŸimiz ÅŸey, kültüre alınmamış bir tohumu ne yapacaksınız Onu gözünüz gibi koruyacaksınız. Yani paha biçilmez onlar’ dedi. ‘YENÄ° BÄ°R ÇEŞİT GELÄ°ÅžTÄ°REBÄ°LÄ°RSÄ°NÄ°Z’ SaraçoÄŸlu, ata tohumlarının üretime kazandırılmasının önemine iÅŸaret ederek, ‘Bunlar orijinal, yani deÄŸiÅŸtirilmemiÅŸ tohumlar. Bunlardan her türlü yeni bir çeÅŸit geliÅŸtirebilirsiniz. Ata tohumunuz sizin Çanakkale domatesi ise, Kilis domatesi de var, bununla onu çaprazlarsınız, yani melezlersiniz, yeni bir çeÅŸit ortaya çıkartırsınız, ÅŸanslıysanız belki çok kaliteli olacaktır. Bunun için gençlerimizi çok iyi eÄŸitmemiz lazım. Çünkü ileride açlık yılları bütün dünyayı saracak yani, bunun hiç kaçarı yok’ uyarısını yaptı. ‘ÖYLE BÄ°R NÄ°MET KÄ°, DEÄžERÄ°NÄ° ÖLÇEMEZSÄ°NÄ°Z, MÄ°LYAR DOLAR’ Emine ErdoÄŸan’ın himayesindeki Ata Tohumu Projesi’ne de deÄŸinen Ä°brahim SaraçoÄŸlu, 2017 yılından bu yana ata tohumu toplama faaliyetlerinin sürdüğünü belirterek ‘Binin üstünde çeÅŸit tohum; mercimek var, fasulye, domates, patlıcan, bamya var ve bunlar çoÄŸaltılıyor. Ziraatın efendisi köylüdür, yani ziraatı yapacak olan köylüdür. Bunların sayısını çoÄŸaltmamız lazım. Sınırsız imkan var Anadolu’da, daha ulaÅŸamadığımız nice beldeler köyler var, daha ne tohumlar var. Bunların hepsi tescillenip bir merkezde bir veri bankası oluÅŸturacaksınız, genetik yapılarına bakacaksınız. Biyolojik çeÅŸitliliÄŸi hangi grubun içerisinde, ona bakacaksınız. Yeraltından çıkan tohumlar var. ‘Eski tohum, Nuh nebiden kalmış, bundan ne olacak’ deniyor. Öpüp de başınıza koyun, öyle bir nimet ki o, yani paha biçilmez. Bunu hiçbir ÅŸeyle tartamazsınız, deÄŸerini ölçemezsiniz, milyar dolar’ diye konuÅŸtu. ‘TÃœRKÄ°YE BÄ°R NUMARA OLACAKTIR’ Projenin Türkiye için hayati önem taşıdığını vurgulayan SaraçoÄŸlu, ‘Dünyada Türkiye bir numara olacaktır bu tohumları ekip çoÄŸaltarak. Öyle bölgelerimiz var ki tarım alanı olarak kullanacağımız; iÅŸte Harran Ovası. Burada yapılacak olan ÅŸey devletin bir merkez laboratuvarı kurması. Merkezde bunlar araÅŸtırılacak, bunu öyle geliÅŸigüzel ‘yurtdışına göndereyim, genetik yapısına bakalım?, yok öyle, yurtdışına filan çıkarılmaz bu tohumlar. O bilgi, o genetik yapı bizde, içeride kalacak. AraÅŸtırılacaksa, tamam beraber araÅŸtıralım; ama benim gözümün önünde’ mesajını verdi.

Bir önceki yazımız olan KKTC'nin yerli ve milli otomobili GÜNSEL, dünya basınında büyük ses getirdi başlıklı makalemizde Ekonomi, Kıbrıs ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hakkında bilgiler verilmektedir.